August har vore ein veldig variert lesemånad. Berre sjå på leselista:
1) Steve Turner: Johnny Cash
Eg må innrømme at eg har eit noko ambivalent forhold til countrymusikk. Det kan vere ok i små dosar, men det er nok ikkje den sjangeren eg har lytta mest til. Johnny Cash er likevel i ein klasse for seg her, og då særleg dei siste platene han gav ut (American-platene). Desse lyttar eg til med ujamne mellomrom. Også songen "Man in Black" likar eg godt, då bodskapen om solidaritet med dei som lir appellerar til meg.
Biografien om Johnny Cash gir oss eit godt innblikk i livet hans, med både oppturar og nedturar. Alt frå konsertar saman med Elvis på 50-talet, platesuksessar, platefloppar og amfetaminavhengighet. Parallelt med livshistoria, vert dei viktigaste songane presentert. På den måten får vi vite litt om korleis dei vart til.
Boka vil nok vere mest interessant for dei som har eit forhold til Johnny Cash og musikken hans frå før.
2) Anna Gavalda: Livet, til det betre
Ei rykande fersk bok frå forfattaren av boka "Saman er vi mindre aleine". Også denne nye boka teiknar nære og gode portrett av menneske i ulike livssituasjonar, og den same hjartevarmen pregar forteljingane.
Boka består av tre separate delar, og fortel om tre ulike personar som står framfor viktige val i livet. Mathilde er ganske rotlaus, og lei av å dele hybel med dei kontrollerande veninnene. Ein dag forelskar ho seg i ein mann ho møter, og som ho har nesten ingen opplysningar om. Ho set igong jakta på lukka.
Yann lever i eit ulukkeleg samliv. Ein samtale med nabofamilien, som lever heilt annleis enn han sjølv, set tinga i perspektiv. Han finn ut at han må ta grep om eige liv.
Den siste historia handlar om Billie, og det var denne forteljinga som fascinerte meg mest. Historia er fortalt i retrospektiv, og vi fylgjer Billie gjennom ein heller ulukkeleg og fattigslig barndom, korleis ho finn lukka, mister den igjen og hamnar i store vanskar langt ute i villmarka. Slutten er overraskande og fin.
Eit stort minus med boka er den grove språkbruken. Den passar ikkje heilt til dei vakre skildringane av menneska sitt kvardagsstrev.
3) Agnes Ravatn: Fugletribunalet
Hovudpersonen Allis må trekkje seg tilbake frå rampelyset, og søkjer jobb som gartnar på ein avsidesliggjande gard. Arbeidsgivaren er stille og mystiske Sigurd Bagge. Det vert eit merkeleg liv saman på den vesle garden, og dei har store vanskar med å forstå kvarandre. Allis vert likevel fascinert av Sigurd, men skuggar av både skuld og skam frå fortida innhentar dei.
Dette er ei stillferdig og godt fortalt historie, med godt språk og gode skildringar. Det er lett å sjå for seg det som skjer og leve seg inn i stemninga. Slutten var, om ikkje overraskande, så i alle fall annleis enn eg hadde sett for meg.
4) Arto Paasilinna: Verdens beste bygd
Boka vart gitt ut i Finland i 1992, men er først no blitt oversett til norsk. Og på mange måtar passar det i grunn mykje betre å lese boka no! Dette er nemleg ei bok som tek for seg framtidsvisjonar. Historia startar i 1992, og handlinga går vidare inn i det nye tusenåret og fleire tiår vidare. I dag har vi sjansen til å samanlikne Paasilinna sine framtidsvisjonar med kva som faktisk har skjedd!
Boka startar med at ein gamal kyrkjebrennar kjem med eit noko spesielt ynskje på dødsleiet. Han ynskjer å opprette ein stiftelse, og den viktigaste oppgåva til stiftelsen skal vere å byggje ei storslått kyrkje! Barnebarnet Eemeli tek på seg jobben, og den nye kyrkja lokkar til seg mange slag menneske. Eit lite samfunn veks fram, avsondra frå resten av verda, som er i ferd med å gå under i verdskrig og kollaps. Likevel har Eemeli nok å stri med lokalt også. Det viser seg at det er ikkje berre berre å setje opp ei kyrkje i øydemarka...
Dette er ei artig bok, og ei godt fortalt historie. Den har eit rikt persongalleri, og mange finurlege løysingar på alle slag utfordringar som plutseleg dukkar opp. Det er absolutt verdt å ta seg ein tur "tilbake til framtida" i Paasilinna sitt univers!
5) Jan Tore Noreng: #alfahann
#alfahann er ei heilt ny ungdomsbok, og tek opp tema som kroppsbilde, kjærleik og sjalusi. Ikkje minst handlar den om kva kunstige kjemikaliar, som anabole stereoidar, kan gjere med hjernen til ein sjølvbevisst, ung gut.
Torstein er kjekk og populær, og er saman med den jenta dei andre gutane ser på som uoppnåeleg. Likevel, når du er på toppen, får du også betre fart nedover...
Hovudpersonen er, som dei fleste tenåringar, meir sjølvbevisst enn merksam på andre sine indre liv. Når kjærasten gjer det slutt, og han samtidig, midt i kjærleikssorga, får tilbod om anabole steroidar på treningssenteret, byrjar han å flytte seg over i ei parallell forståing av verkelegheita. Som lesar ser vi kor dette er på veg, noko Torstein sjølv slett ikkje får med seg.
Ei godt fortalt historie, og eit fascinerande blikk inn i ei verd der dopingen rotar til den sunne fornufta.
6) Hanne Sigbjørnsen: Tegnehanne
Til dei som har fulgt Tegnehanne på bloggen hennar eller i Aftenposten, og ledd seg skakke inn i hennar univers: Denne boka er eit funn! Dei beste historiene frå nettet, i tillegg til nokre nye, i kjent sjølvironisk og festleg stil.
Til dei som ikkje har lest Tegnehanne før: Du har gått glipp av noko stort. Heldigvis kan det rettast på, for no kan du finne Tegnehanne også i bokform.
Ja, denne boka har eg humra og kosa meg gjennom, og eg kjem til å lese den igjen!
7) Nabeel Qureshi: Søkte Allah, fant Jesus
Nabeel vaks opp i eit trygt, muslimsk miljø i England og Virginia. I boka fortel han om oppveksten, og det lyser gjennom at han ser tilbake på oppveksten med glede og at han hadde det godt. Som ung student, tidleg på 2000-talet, vart han bestekompis med David Wood. Wood var ein medviten kristen, og dei to kameratane hadde mange samtalar og diskusjonar om religiøse tema. Dei utfordra kvarandre, og dukka på kvar sin kant inn i både si eiga tru, og den andre si tru. Både Bibelen og Koranen vart lagt under lupa, og dei gjekk ikkje av vegen for å drøfte vanskelege tema.
For Qureshi sin del, begynte trua å vakle i møte med den historiske Jesus. Historieforskninga var på kollisjonskurs med det han som muslim hadde lært om Jesus, og det eine spørsmålet førte det andre med seg. Til slutt måtte han ta det vanskelege steget å bryte med sin eigen familie og si gamle tru.
Boka går grundig inn i Qureshi sin veg frå islam til trua på Jesus. Språket er lett, og den biografiske stilen gjer at det er lett å fylgje med i forteljinga. Sjølv om boka kan seiast å ha "teologisk tyngde", vert den aldri "tung".
Personleg fekk eg auka forståing for grunnlaget i den islamske trua og korleis denne på mange områder skil seg fundamentalt frå kristendomen. Det er også nyttig å vite om kor vanskeleg det er for muslimar å bekjenne trua på Jesus.
8) Liv Marit Weberg: Det er heldigvis ingen som trenger meg
Dette er bok nummer to om den sosialt dysfunksjonelle protagonisten, som strevar med å finne sin veg i livet. Ho finn ut at det å ha kjæreste er bra, men slett ikkje nok for å ha eit godt liv. Ho bestemmer seg derfor for å prøve noko nytt, og melder seg på eit kurs i sjølvutvikling...
Boka har lun og god humor, prega av hovudpersonen sitt pessimistiske syn på seg sjølv, sine evner, medmenneska, livet - ja, stort sett alt, og korleis ho med brutal sjølvironi prøver å finne ut kva ho skal gjere med livet og kven som eigentleg har bruk for henne.
Og kor endar ho opp? Den som leser får se!
9) Turid Høvin: Det periodiske system; Metallene synger
Med utgangspunkt i det periodiske systemet (naturfaglæraren kunne sjølvsagt ikkje gå forbi denne boka...) skriv Høvin eksperimentelle dikt om verda, menneska, tru, vitskap og kjærleik. Ho tek i bruk mange omgrep frå vitskapen, og blandar på denne måten eit symboltungt, lyrisk språk med fagspråk. Slik eg ser det, har det blitt ei fin blanding av spennande dikt, og måten ho brukar orda på opnar for eigne tolkingar. For eksempel dette diktet her:
vi trekkes mot hverandre øynene lyser, drømmende ahesjon
gir jernet flyktighetens egenskaper
rust
avkjølt råjern kan støpes - la jernet kjølne
la sanseligheten støpes
i de ildfaste former
10) James Frey/Nils Johnson-Shelton: Himmelnøkkelen
Dette er bok nummer to i Endgame-trilogien, og det store spelet om verdas ende fortset. Det er ni spelarar att, og det neste målet i spelet er å finne himmelnøkkelen. Ikkje alle spelarar er like opptekne av dette, og både konfliktar og alliansar mellom spelarar driv forteljinga vidare i høgt tempo.
Fleire av spelarane finn ut at heile spelet kan stoppast og verda bli redda frå katastrofe. Problemet er berre at då må dei øydeleggje himmelnøkkelen, og himmelnøkkelen er ei to år gamal jente...
Dermed kjem det endå tyngre moralske vurderingar inn i bildet, og boka får ein ekstra, nervepirrande dimensjon. Vil nokon av spelarane synke så djupt at dei klarar å ta livet av eit uskuldig barn?
Forteljinga er proppfull av action og spenning, både på det indre og det ytre planet!
11) Asbjørn Rydland: Fredlaus
Femte og siste bok i serien om drakeguten Koll. Faren er død, og Koll sjølv er på rømmen. Ingen vil verte straffa om dei tek livet av han. Likevel kan han ikkje gje opp kampen mot mystiske Araynys. Ho er heilt tydeleg ute etter noko stort og farleg, og det er tydeleg at det har noko med den ukjente skatten i drakehola å gjere.
Koll har ein nærast håplaus kamp framfor seg, men nektar å sitje stille og sjå på at landsbyen hans går under.
Rydland har med historia om drakeguten laga eit fantasirikt univers, der kampen mellom det gode og det onde ikkje berre er av det reint fysiske slaget, men også på det politiske og moralske planet er der konfliktar, og det er slett ikkje sikkert at det er dei "gode" som til slutt trekk det lengste strået. Unge lesarar har her rett og slett fått ein helt som strevar med moralske kvaler og som vågar å stille spørsmål ved sin eigen rett til å avgjere kva som er gode handlingar.
Serien passar for ungdom som er glad i fantasy-forteljingar og actionfylte heltedrama.
1) Amos Oz: Judas
2) Bernard Cornwell: Warriors of the storm
3) David Levithan: En annen dag
