Sonen som var heime

Den eldste sonen var ute på marka. Då han gjekk heimover og nærma seg garden, høyrde han spel og dans. Han ropa på ein av karane og spurde kva som stod på. ‘Bror din er komen’, svara han, ‘og far din har slakta gjøkalven fordi han fekk han velberga heim att.’ Då vart han sint og ville ikkje gå inn. Far hans kom ut og prøvde å overtala han. Men han svara attende: ‘No har eg tent deg i alle år og aldri sett meg opp mot dine bod. Men meg har du ikkje gjeve så mykje som eit kje, så eg kunne halda fest saman med venene mine. Men når han kjem heim, denne son din som har sløst bort pengane dine i lag med horer, då slaktar du gjøkalven for han!’ Då sa far hans: ‘Du er alltid hos meg, barnet mitt, og alt mitt er ditt. Men no må vi halda fest og vera glade. For denne bror din var død og har vorte levande, han var bortkomen og er attfunnen.’»

Luk 15, 25-32

«Denne son din»… Det er nesten som eg høyrer forakta i stemma, og ser sinnet som lyser i auga. Den heimeverande sonen er ofte nemnt som ein parentes på slutten av forteljinga. Hovudpersonen sjølv, den bortkomne sonen, tek som regel alt fokuset, og det er lett å juble med når han kjem heim att og faren omfamnar han. Tenk, han som sette livet sitt over styr får kome heim att! Og ikkje berre det; han vert møtt med opne armar og ei storslått feiring. Og det skulle berre mangle, tenkjer eg – han er då son i huset og faren er glad i han! Men…

Det er slett ikkje sjølvsagt å bli teken imot på denne måten. Faren kunne avvist han, eller aller nådigast sett han til å gjete buskapen eller vere tenar i huset. Det har han all rett til, for sonen har allereie fått det han hadde krav på som son, og det har han sløst vekk kvar rubbel og bit av. Det mest rettferdige ville difor vere ei låg stilling og ein avmålt far. Ein far utan tiltru til at denne unge mannen kan vere noko anna enn ei byrde. Men…

Eg kjenner historia, og eg kjenner Han historia skal peike på. Forteljinga om den bortkomne sonen har i stor grad forma mitt Gudsbilde; Gud er min far som tek imot meg med opne armar, og viser meg nåde i staden for det eg har fortent.

Kva då med den heimeverande sonen? Parentesen mot slutten av forteljinga? Han som kjem inn frå marka og vert sint når han ser kor jublande nådig faren er? Det er også meg. Det er den delen av meg som tvilar på om Gud er glad i meg. Den delen som kviskrar til hjartet mitt: Du må gjere meir, du er ikkje god nok, Han er glad i alle andre, men du er ikkje verdig hans kjærleik. Det er den delen av meg som nærast nektar å godta den utrulege nåden Gud møter oss som kjem til Han med. Det verkar for utruleg. For enkelt.

Og det er den delen av meg som stiller spørsmål ved andre si tru; Kan han vere kristen, han som tenkjer slik og slik? Kan ho høyre Jesus til, ho som forfektar dette eller hitt synspunktet, eller gjer slik og slik? På den måten tek eg på meg ei dommarkappe som aldri var tiltenkt meg.

Kva burde då den heimeverande sonen gjere? Han burde gå inn til festen og juble saman med dei andre. Han burde ta imot broren med opne armar og glede seg over den tilgjevande faren. Han burde vite at ein annan dag er det han sjølv som treng dei same opne armane.

(Helgetankar i Suldalsposten, 26.10.16)