Litterære vegvisarar

Når det gjeld kristne førebilete, er det umogleg å komme utanom foreldre, besteforeldre, tantar og onklar, leirleiarar, barnelagsleiarar, forkynnarar og bibellærarar. Eg har møtt mange menneske opp gjennom dei 32 åra eg har levd til no, som har inspirert, undervist og vore gode eksempel. Også gjennom litteraturen har eg blitt kjent med ein del personar som har betydd mykje for meg, og det er dei eg vil skrive litt om no. Det har seg nemleg slik at den vegen vi går som menneske, ikkje er ein firefelts motorveg i ei rett linje rett fram. Vi vert påverka av alle vi møter, alle vi snakkar med, alle vi les om og alt vi lånar tid og energi til. Derfor er også dei personane vi brukar tid på å lese om og bøker av, med og formar oss som personar. Dette er dei personane som har vore med og forma mine verdiar, mitt menneskesyn, mine tankar om meg sjølv og mine medmenneske og mi tru på Gud:

Den første eg vil dra fram Bo Giertz, den svenske biskopen som skreiv boka Steingrunnen. Eg kjenner ikkje så mykje til Giertz sitt liv eller levnad, men boka las eg fleire gongar då eg var ung. Den har forma mykje av mi tenking rundt dette med synd og nåde, og kor fokuset i kristenlivet bør vere. Ei utruleg lærerik bok!

Ei anna bok eg las mange gongar medan eg var ung, var boka Run Baby Run, eller "Gjenglederen Nicky Cruz", som den så fengande heiter på norsk... Boka handlar nettopp om livet til Nicky Cruz, så den norske tittelen er ikkje heilt på jordet. Nicky kom ut på skråplanet allereie som liten gut, og vart etterkvart ein frykta gjenleiar i New York. Livet handla om narkotika, vald, hemn og adrenalin. Dei første gongane eg las boka, las eg den unekteleg fordi eg syns det var spennande å lese om alt det han opplevde i gjengmiljøet. Det var liksom litt tøft. Seinare, då eg var blitt litt modnare, syns eg det var mest interessant å lese den siste delen av boka. Der fortel Nicky om korleis han møtte Jesus, og fekk eit heilt nytt liv. Han vart redda ut frå den negative spiralen, og har heilt sidan då (Dette var på 70-talet) brukt livet sitt på å hjelpe ungdomar som slit, og forkynne evangeliet om Jesus.

I denne boka møter vi også pastor David Wilkerson, som var den som aldri gav opp Nicky Cruz, men var ein tålmodig og direkte kristen vegleiar. Særleg ein episode der David gav vekk skoa sine, og gjekk vekk i berre sokkelesten, gjorde eit uutsletteleg inntrykk. Denne grunnleggjande haldninga av nestekjærleik og usjølviskheit står for meg som grunntonen i det kristne livet.

Også den nederlandske forkynnaren Corrie ten Boom er ein slik trushelt som har prega meg som kristen. Hennar utrulege vilje til å tilgje nazistane som drepte så og seie heile hennar familie, og nesten henne sjølv også, i konsentrasjonsleirar, er eit godt eksempel for oss andre. Også haldninga til det å hjelpe menneske i naud, i hennar tilfelle jødar på flukt, uansett kva risiko ein set seg sjølv ut i, har prega mitt syn på korleis vi bør behandle flyktningar eller menneske som er utsatt for overtramp frå samfunnet.

Også faren til Corrie har påverka meg, men då meir på det arbeidsetiske feltet. Han var urmakar, og lærte opp Corrie til å reparere klokkene. Då sa han noko eg ikkje har gløymt sidan: Viss klokkene skal virke, må kvar minste detalj vere på plass. Det nyttar ikkje å slurve med dei delane folk ikkje ser, alt ein gjer skal ha den same kvaliteten. Uansett om det ein gjer vert lagt merke til eller ikkje, skal alt ha den same gode kvaliteten, og alt må foregå på redeleg vis!

Ein annan nederlendar som har påverka meg, er grunnleggjaren av Opne dører, Broder Andreas. Eg har lese ein del av det han har skrive, og det har endra mitt syn på både framande kulturar så vel som synet på medkristne i ulike delar av verda. Eg meinar at eg kan seie at kjærleiken min til mine medsøsken har blitt større på grunn av Broder Andreas sine beretningar frå andre delar av verda.

Når det gjeld det kristne livet, kva for haldningar som bør prege oss og kva vi kan lære av førebileta i Bibelen, har eg lært mykje av den amerikanske pastoren Charles Swindoll. Han har skrive mange bøker om dei bibelske personane, der han tek for seg, på ein grundig måte, dei ulike sidene ved trusheltane sine liv, og aktualiserar dei ved hjelp av eksempel frå notida.

Den norske forfattaren David Åleskjær har også prega trua mi, og då særleg det bildet eg har av Jesus. Gjennom boka Asfaltevangeliet klarar han å teikne eit dagsaktuelt bilde av Gud. Gjennom å få eit bilde av Jesus som ung nordmann i Oslos gater, som dreg til seg vidt forskjellige personlegdommar, og går i rette med den kulturen han er ein del av, har eg sett meir av kor radikal Jesus var i si tid, og meir av hans grunnleggjande kjærleik til alle menneske.

Den same kjærleiken til våre medmenneske har eg fått sjå meir av gjennom livet til Alan og Fay Williams også. I boka Verden i våre hjerter fortel dei om korleis organisasjonen Ungdom i Oppdrag starta opp med hjelpearbeid om bord på båten Anastasia. Alle dei problema og utfordringane dei møtte, og korleis Gud hjalp dei, ofte på veldig konkret vis, er lærerik og inspirerande lesning. Og så haldninga til menneske i naud: Gud vil at vi skal vise kjærleik og omsorg, og at vi som kristne betyr noko for dei som lir.

Til slutt vil eg nemne den kristne skeptikaren Bjørn Are Davidsen. Han har eit klarsyn utan like i møte med konspirasjonar, historielause haldningar og ubegrunna påstandar. Han har i fleire bøker gått i rette med populærlitteratur som forfalskar historia. Her kan nemnast boka "Da Vinci-koden dekodet", der han tek for seg den eine konspirasjonspåstanden etter den andre, og viser kvifor dei må vere feil.

Det er forfriskande med klartenkte menneske, som kan vurdere samtida ut frå ein skeptisk ståstad, og samtidig ha den kristne trua i botn. Han legg stadig ut gode innlegg på bloggen sin (http://dekodet.blogspot.com) Kan anbefalast!